ชื่อรายงานการวิจัย: การรับข่าวสารเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อมวลชนของพระสังฆาธิการ เพื่อยกระดับสถานภาพความเป็นอยู่ของประชาชน และการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน
ผู้วิจัย: รองศาสตราจารย์ บำรุง สุขพรรณ์, ดร.บัว พลรัมย์
ส่วนงาน: คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์
ปีงบประมาณ: 2548
ทุนอุดหนุนการวิจัย: มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
บทคัดย่อ
การวิจัยเรื่อง “การรับข่าวสารเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อมวลชน ของพระสังฆาธิการ เพื่อยกระดับสถานภาพความเป็นอยู่ของประชาชนและการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน” มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย คือ
ศึกษาการรับข่าวสารเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อมวลชนของพระสังฆาธิการ
ศึกษาผลของการรับข่าวสารการรับรู้ข้อมูลจากสื่อและสื่อมวลชนของพระสังฆาธิการเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิต ความเป็นอยู่ของประชาชน และการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน
ศึกษาการมีส่วนร่วม การรวมกลุ่ม การจัดกิจกรรมของชาวบ้าน เพื่อระดมภูมิปัญญาในการพัฒนาชนบทที่ได้รับการเผยแผ่จากพระสังฆาธิการในชนบท
ศึกษาแนวคิดและกระบวนทัศน์ของพระสังฆาธิการ เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน
การวิเคราะห์ข้อมูลใช้สถิติเชิงพรรณนา (Descriptive Statistics) ได้แก่ ค่าร้อยละค่าเฉลี่ย และใช้สถิติเชิงอนุมาน (Inferential Statistics) ในการทดสอบสมมติฐานการวิจัย ได้แก่ค่าไคสแควร์ เพื่อทดสอบความสัมพันธ์ระหว่างตัวแปร
ผลการวิจัยพบว่า กลุ่มตัวอย่างที่ศึกษาจำนวน 500 รูป มีอายุ 50–59 รูป บวชต่ำกว่า 20 พรรษา เป็นเจ้าอาวาส และมีการศึกษาสูงสุดทางโลกระดับปริญญาตรี ทางธรรมระดับนักธรรมเอก และทางบาลีระดับเปรียญ 1 – 4
ในการเปิดรับข่าวสารเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อวิทยุทั่วไป วิทยุชุมชน โทรทัศน์ หนังสือพิมพ์ทั่วไป หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น และนิตยสาร ส่วนใหญ่เปิดรับข่าวสารเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตจากโทรทัศน์มากที่สุด และ
ผลของการนำข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อมวลชนของพระสังฆาธิการไปใช้ในการเผยแผ่เพื่อการพัฒนาท้องถิ่นในด้านต่าง ๆ ส่วนใหญ่มีการนำข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อมวลชนไปใช้ด้านการพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมมากที่สุด
ส่วนการเผยแผ่ข้อมูลข่าวสารเกี่ยวกับการพัฒนาคุณภาพชีวิตของพระสังฆาธิการด้านต่าง ๆ ส่วนใหญ่มีส่วนช่วยให้ชาวบ้านมีส่วนร่วม การรวมกลุ่ม การจัดกิจกรรมฯ ด้านการพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมมากที่สุด
สำหรับแนวคิดและกระบวนทัศน์เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน ในประเด็นบทบาทของพระสังฆาธิการเพื่อประโยชน์ในการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืนโดยสงเคราะห์พัฒนา พระสงฆ์เป็นผู้นำ พระสงฆ์เป็นผู้ประสานงาน ประชาชนมีส่วนร่วมในการพัฒนาค่อนข้างมาก ส่วนใหญ่มีบทบาทฯ โดยพระสงฆ์เป็นผู้ประสานงานมากที่สุด และวิธีการสื่อสารเนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน โดยการอบรมชี้นำแก่ประชาชนโดยตรงแบบเห็นหน้าเห็นตา ส่วนใหญ่ใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาฯ โดยให้การอบรมชี้นำแก่ประชาชนโดยตรงแบบเห็นหน้าเห็นตาซึ่งกันและกัน
ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างพระสังฆาธิการที่มีภูมิหลังทางประชากรศาสตร์ ได้แก่ อายุ และวุฒิการศึกษาสูงสุด กับการเปิดรับข่าวสารฯ พบว่าพระสังฆาธิการที่มีการเปิดรับข่าวสารฯ บ่อยที่สุด จากวิทยุทั่วไป ส่วนใหญ่มีอายุ 70 ปีขึ้นไป วิทยุชุมชนมีอายุต่ำกว่า 40 ปี โทรทัศน์และหนังสือพิมพ์ทั่วไป มีอายุ 40–49 ปี หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น มีอายุ 60–69 ปี นิตยสาร มีอายุ 60 - 69 ปี และ 70 ปีขึ้นไป และมีวุฒิการศึกษาสูงสุดทางโลกไม่เกินประถมศึกษา
ความสัมพันธ์ระหว่างพระสังฆาธิการที่มีการเปิดรับข่าวสารเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อต่าง ๆ กับการนำข้อมูลข่าวสารไปใช้ในด้านการศึกษาและฝึกอบรม การพัฒนาเศรษฐกิจแบบพอเพียง การอนุรักษ์ป่าชุมชนและสิ่งแวดล้อม การให้บริการสังคมสงเคราะห์ การพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรม และการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชาวบ้าน พบว่า
วิทยุทั่วไป กลุ่มตัวอย่างที่มีการนำข้อมูลข่าวสารไปใช้ในด้านการพัฒนาเศรษฐกิจแบบพอเพียงมากและไม่ได้นำไปใช้เลย ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุทั่วไปเลย ด้านการอนุรักษ์ป่าชุมชนและสิ่งแวดล้อม การให้บริการสังคมสงเคราะห์ การพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรม และการพัฒนาสาธารณูปโภคมาก ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุทั่วไปบ่อยที่สุด ด้านการอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชาวบ้านมาก น้อย และไม่เคยมีการนำข้อมูลข่าวสารจากวิทยุไปใช้เลย ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุทั่วไปเลย
วิทยุชุมชน กลุ่มตัวอย่างที่มีการนำข้อมูลข่าวสารไปใช้ในด้านการศึกษาและฝึกอบรมมาก การให้บริการสังคมสังเคราะห์และการพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมมาก ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชนค่อนข้างบ่อย ด้านการพัฒนาเศรษฐกิจแบบพอเพียง การอนุรักษ์ป่าชุมชนและสิ่งแวดล้อม การอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชาวบ้าน และการพัฒนาสาธารณูปโภค มาก ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชนบ่อยที่สุด
โทรทัศน์ กลุ่มตัวอย่างที่มีการนำข้อมูลข่าวสารไปใช้ด้านการศึกษาและฝึกอบรมมาก และไม่ได้นำข้อมูลข่าวสารไปใช้เลย ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตจากโทรทัศน์เลย ด้านการพัฒนาเศรษฐกิจแบบพอเพียง การอนุรักษ์ป่าชุมชนและสิ่งแวดล้อม การอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชาวบ้าน และการพัฒนาสาธารณูปโภคมาก ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารฯ จากโทรทัศน์เลย ด้านการให้บริการสังคมสงเคราะห์ การพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรมมาก ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากโทรทัศน์บ่อยที่สุด
หนังสือพิมพ์ทั่วไป หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น และนิตยสาร กลุ่มตัวอย่างที่มีการนำข้อมูลข่าวสารไปใช้ในด้านการศึกษาและฝึกอบรม การพัฒนาเศรษฐกิจแบบพอเพียง การอนุรักษ์ป่าชุมชนและสิ่งแวดล้อม การให้บริการสังคมสงเคราะห์ การพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรม การอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชาวบ้าน และการพัฒนาสาธารณูปโภค มาก ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข้อมูลข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ทั่วไปบ่อยที่สุด
ความสัมพันธ์ระหว่างการพัฒนาท้องถิ่นด้านการศึกษาและฝึกอบรม การพัฒนาเศรษฐกิจแบบพอเพียง การอนุรักษ์ป่าชุมชนและสิ่งแวดล้อม การให้บริการสังคมสงเคราะห์ การพัฒนาคุณธรรมและจริยธรรม การอนุรักษ์ศิลปวัฒนธรรมและภูมิปัญญาชาวบ้าน การพัฒนาสาธารณูปโภค กับการทำให้ชาวบ้านมีส่วนร่วม การรวมกลุ่ม การจัดกิจกรรม เพื่อระดมภูมิปัญญาในการพัฒนาท้องถิ่น พบว่ากลุ่มตัวอย่างที่ทำให้ชาวบ้านมีส่วนร่วม การรวมกลุ่ม การจัดกิจกรรม เพื่อระดมภูมิปัญญาในการพัฒนาท้องถิ่นฯ ส่วนใหญ่นำข้อมูลข่าวสารไปใช้ในด้านต่าง ๆ มาก
ความสัมพันธ์ระหว่างพระสังฆาธิการที่เปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชน หนังสือพิมพ์ทั่วไป กับการมีบทบาทเพื่อประโยชน์ในการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน โดยประชาชนมีส่วนร่วมค่อนข้างมาก พระสงฆ์เป็นผู้ประสานงาน พระสงฆ์เป็นผู้นำ และสงเคราะห์พัฒนา พบว่า
วิทยุชุมชน กลุ่มตัวอย่างที่มีบทบาทฯ โดยประชาชนมีส่วนร่วมค่อนข้างมาก และพระสงฆ์เป็นผู้ประสานงาน ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชนนาน ๆ ครั้ง ส่วนพระสงฆ์เป็นผู้นำ ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชนบ่อยที่สุด และสงเคราะห์พัฒนา ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชนค่อนข้างบ่อย
หนังสือพิมพ์ทั่วไป กลุ่มตัวอย่างที่มีบทบาทฯ โดยประชาชนมีส่วนร่วมค่อนข้างมาก และสงเคราะห์พัฒนา ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ทั่วไปเลย พระสงฆ์เป็นผู้ประสานงาน เป็นผู้นำ ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ทั่วไปนาน ๆ ครั้ง
ความสัมพันธ์ระหว่างพระสังฆาธิการที่เปิดรับข่าวสารเพื่อการพัฒนาคุณภาพชีวิตจากสื่อต่าง ๆ กับการใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาเกี่ยวกับการพัฒนาท้องถิ่นที่ยั่งยืน โดยตรงแบบเผชิญหน้า ผ่านผู้นำชุมชน ผ่านองค์การพัฒนาท้องถิ่น ผ่านสื่อมวลชนท้องถิ่น ผลการศึกษา พบว่า
วิทยุทั่วไป กลุ่มตัวอย่างที่ควรใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาฯ โดยตรงแบบเผชิญหน้ามากที่สุดและนาน ๆ ครั้ง และผ่านผู้นำชุมชน องค์การพัฒนาท้องถิ่น สื่อมวลชนท้องถิ่น มาก ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุทั่วไปบ่อยที่สุด
วิทยุชุมชน กลุ่มตัวอย่างที่ควรใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาฯ โดยตรงแบบเผชิญหน้า ผ่านผู้นำชุมชนมากที่สุดและนาน ๆ ครั้ง ผ่านองค์การพัฒนาท้องถิ่น สื่อมวลชนท้องถิ่น มากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากวิทยุชุมชนบ่อยที่สุด
โทรทัศน์ กลุ่มตัวอย่างที่ควรใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาฯ โดยตรงแบบเผชิญหน้า ผ่านองค์การพัฒนาท้องถิ่นและผ่านสื่อมวลชนท้องถิ่น มากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากโทรทัศน์บ่อยที่สุด และผ่านผู้นำชุมชนมากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากโทรทัศน์นาน ๆ ครั้ง
หนังสือพิมพ์ทั่วไป โดยกลุ่มตัวอย่างที่ควรใช้วิธีการสื่อสารฯ โดยตรงแบบเผชิญหน้าและผ่านองค์กรพัฒนาท้องถิ่นมากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ทั่วไปค่อนข้างบ่อย ผ่านผู้นำชุมชนมากที่สุด และไม่เคยใช้วิธีการสื่อสารเลย ส่วนใหญ่ไม่เคยได้เปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ทั่วไปเลย และผ่านสื่อมวลชนท้องถิ่นมากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ทั่วไปบ่อยที่สุด
หนังสือพิมพ์ท้องถิ่น กลุ่มตัวอย่างที่ควรใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาฯ โดยตรงแบบเผชิญหน้า และผ่านผู้นำชุมชน มากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นบ่อยที่สุด ผ่านองค์การพัฒนาท้องถิ่น และผ่านสื่อมวลชนท้องถิ่นมากที่สุด ส่วนใหญ่มีการเปิดรับข่าวสารฯ จากหนังสือพิมพ์ท้องถิ่นนาน ๆ ครั้ง
นิตยสาร กลุ่มตัวอย่างที่ควรใช้วิธีการสื่อสารเนื้อหาฯ โดยตรงแบบเผชิญหน้าผ่านสื่อมวลชนท้องถิ่นมากที่สุด และองค์การพัฒนาท้องถิ่นมากที่สุดและนาน ๆ ครั้ง ส่วนใหญ่เปิดรับข่าวสารฯ จากนิตยสารบ่อยที่สุด และผ่านผู้นำชุมชนมากที่สุด ส่วนใหญ่เปิดรับข่าวสารฯ จากนิตยสารนาน ๆ ครั้ง
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น